Acılı bir arkadaşın ya da akrabanın nasıl teselli edilebileceğini bilmek zor olabilir. Söylediğiniz ya da yaptığınız hiç bir şey yardımcı olmuyor gibi görünüyorsa da vazgeçmeyin. Acıyı uzaklaştıramazsınız, ancak varlığınız göründüğünden daha önemlidir. Durumu düzeltemeyeceğinizi ya da arkadaşınızı, akrabanızı daha iyi hissettiremeyeceğinizi kabul edin. Onun yerine yalnızca orada olun, umut verin ve  gelecek bakımından olumlu bakış açısı sunun. Acının tedrici bir süreç olduğunu bilin.

Basit jestler bile –bir kart ya da çiçek göndermek, yemek getirmek, çamaşır ya da alışverişte yardım etmek ya da dinlemek için düzenli şekilde ona gitmek ve destek vermek- acılı kimseye büyük bir rahatlama kaynağıdır. Kocasını yakınlarda kaybetmiş,  köpek seven bir kadın yakın bir arkadaşının bir süre için sokağa bırakılmış bakıma ihtiyacı olan yavru köpekler getirdiğindeki neşesini hatırlıyor.

Kişinin yas tutma biçimine karşı açık ve esnek olmak önemlidir. Örneğin, yaslı bir arkadaş  ya da bir aile üyesi tatil için size geliyorsa herhangi bir şey yapıp yapamayacağınızı sorun. Planların gevşek tutulmasına hazır olun. Daveti uzattığınızda açık kapı bırakın: “Bize katılmanızdan çok hoşlanırız. Son ana kadar karar verme durumunda değilsiniz, düşünmek için zaman istiyorsanız.” Davetinizi kabul etmesi için kibarca baskı yapın, fakat “hayır” yanıtını kızmadan kabul edin. Kontrol için ertesi gün arayın.

Bazen acılı kişiye ne söyleneceğini bilmek zordur. Bazen bir kimsenin kaybı karşısında kendinizi dili tutulmuş ya da ne diyeceğinizi bilmez bulursanız işte size yardımcı olacak bazı fikirler.

Adını söyleyin. Kaybı anmaktan korkmayın. Göz yaşlarına yol açabilse de arkadaşınızı daha acılı yapmaz. Sevdiğiniz birinin belleğinizden ya da sohbetlerinizden sonsuza kadar silinmiş olduğunu hissetmek çok kötüdür. Baştan sağma bir “kaybın için üzgünüm.” sözüden çok daha iyidir, o kişiyi ne kadar özlediğinizi söylemek.

“Nasılsınız?” diye sormayın. Yanıtı açık –iyi değil-  ve bu söz herhangi birine söylediğinizle aynı olduğu için arkadaşınızın tahrip edici bir kayıptan rahatsız olduğunu hissettirmez. Onun yerine “Bugün nasıl hissediyorsun?”  diye sorun.

Ümit verin. Yas yaşayan insanlar sıklıkla umut veren,  durumun daha iyi olacağı gösteren, acılı bir yaşamdan, yenilenmiş bir yaşam anlayışına aşama aşama geçiş yapmakta yardımcı olan kişiyi hatırlar. Gene de çok konuşkan olmak konusunda  dikkatli olun, bu, matemli kimseyi daha da yalnız hissettirir. Onun yerine, “Gereksindiğin kadar yas tutacaksın, ama sen güçlü bir insansın ve bir yol bulacaksın.” gibi bir şeyler söyleyin.  Bu ifade hem hızlı ve kolay bir çözümün olmadığını hem de durumun iyileşeceği konusunda güveninizi  gösterir.

El uzatın. İlginizi, duygudaşlığınızı göstermek için arayın. “Tanrının emri” ya da “”en iyisi buydu” gibi deyimlerden kaçının, kendisi sizden önce bunları söylemedikçe. Arkadaşınız ya da akrabanız size ilk hafta ya da aylardan sonra daha çok ihtiyaç duyabilir, diğer insanlar aramayı kestiklerinde. Yalnızca “merhaba” demek için bile olsa ara sıra arayın (takviminize not almanız unutmamanız için işe yarayabilir). Çok yaslı insanlar yardım istemeyi zor bulabilirler ve diğer insanların ilk adımı atmasını gereksinirler.

Yardım edin. Yalnızca “yardım edebilir miyim,” diye sormayın. Bu, yükü acılı kişiye geçirir ve o kişi bir istekte bulunma konusunda tereddütlü olabilir. Onun yerine, yardım teklif ederken kesin olun. Yemek götürün, cenaze merasimi konusunda bilgi verin ya da telefonları yanıtlayın. Mutfağı temizleme işine girişin. Bazen yardımınız sonrası için çok değerli olur. Bir avukat gayrı menkuller sorularını yanıtlamakta yardımcı olabilir. Becerikli biri evin kış hazırlıklarını tamamlar.

Yemek konusunda yardım edin.  Yemek pişirme işinde kolları sıvayarak yardım edin ve alışverişe yardımda gönüllü olun. Birçok yaslı kişi için, özellikle dullar için, yemekleri planlama, mutfak alışverişi ve yalnızca bir kişi için pişirmeye alışma büyük bir iştir.

Öğüt vereceğinize iyi dinleyin. Duygudaş bir kulak harika bir şeydir. Aynı hikayeyi bile biraz varyasyonla dinleyen bir arkadaş daha da iyidir. Genellikle, insanlar bir acı ya da travmayı öykülerini defalarca anlatarak geçirirler. Size sorulmadıkça öğüt vermekte acele etmeyin.  Çoğunlukla, acılı insanlar gerçekten diğerlerinin yalnızca dinlemesini dilerler. Sizin anlayışınız, öğüdünüz değil, en çok ihtiyaç duyulandır.

Yargılamaktan kaçının. Arkadaşınızın yaşamı ve duygusal alanı çok büyük ölçüde değişti, belki de sonsuza kadar. O alandan uzaklaşmasını isteyebilirsiniz ancak süreci hızlandıramazsınız hatta geçeceğinden bile emin olamazsınız. Bırakın arkadaşınız kendi doğru hissettiği hızda iyileşsin. “Ağlamalısın” ya da “artık uzaklaş” gerçekten yardımcı yönlendirmeler değil.

https://www.health.harvard.edu/mind-and-mood/ways-to-support-someone-who-is-grieving

“Yaşlanma cahiller için kıştır, bilgeler için ise hasat.”
~ Zen Budizm